МУГЖ Ж.Оюундарь: Аавыг Нармандахтай суугаад явахад ээждээ ёстой л нөхрийнх нь оронд нөхөр, найзынх нь оронд найз болсоор өдийг хүрсэн дээ

МУГЖ Ж.Оюундарь 1968 онд Улаанбаатар хотод төрсөн. 1988-1992 онд СУИС-д Л.Лхасүрэнгийн удирдлагад жүжигчний мэргэжлээр суралцаж төгссөн. 1991-1993 онд Армийн Драмын Театрт жүжигчин. 1993 оноос одоог хүртэл УДЭТ-ын жүжигчнээр ажиллаж байна. Түүний хэвлэлд өгсөн ярилцлагыг хүргэж байна.

 

-Та бусад эмэгтэй жүжигчдийг бодвол нэлээн удаан ганц бие явж хожуу хүнтэй суусан. Тийм үү?

-Тиймээ. Миний хувьд ажил ихтэй байх нь сайхан байдаг юм. Сургууль төгсөөд ганц хоёр жил ажиллаад л хүнтэй сууна гэсэн юун хүнтэй суух ар араасаа ажил хөвөрчихсөн.

Энэ мэтчилэн ажлын төлөө явсаар нэг л мэдэхэд 40 гарчихжээ. Одоо л хүнтэй суухгүй бол болохгүй гээд ханцуй шамласан. Хүүхдээ гаргахаас өмнө би хөлөө хугалаад хэсэг хугацаанд гэртээ байсан.

Тэр үед л ер нь хүнд гэр бүл маш хэрэгтэй байдаг юм байна. Алсдаа ямар нэг юм боллоо гэхэд үр хүүхэд хань ижил гэдэг чухал юм аа гэх бодол орж ирсэн. Тэгээд эргэлт буцалтгүй шийдсэн дээ.

 

-Дөчин насанд амьдрал дөнгөж эхэлдэг гэсэн үг байдаг. Та энэ үгийг хүлээн зөвшөөрөх үү?

-Ямар хүн ингэж хэлсэн юм бол. Бас л нэг амьдрал туулсан хүний л үг байх. Ухаан суугаад эхлэхээрээ хүн илүү утга учиртай амьдардаг болов уу. Гэхдээ дөчин насанд миний амьдрал үнэхээр эхэлсэн. Дөчтэйдөө хүүхдээ төрүүлсэн. Амьдрал огт өөр болдог юм билээ. Амьдралыг харах нүд өөрчлөгддөг. Ямар сайндаа ээждээ “Би хүүхэдгүй яаж өдий хүртэл явж ирсэн юм бэ. Амьдралын баяр баясгалан энд байсан юм байна шүү дээ” гэсэн. Амьдралын шинэ өнгө төрх дөчин насанд эхэлдэг гэж үнэн.

-Та гэхдээ нөхрөө өдийг хүртэл маш сайн нууцалж байгаа. Ямар нэгэн шалтгаан байдаг уу? Нөхрөө танилцуулж болох уу?

-Манай хүн хувиараа юм хийдэг. Урлагийг ойлгодог хүн гэж би боддог. Одоо манай хүүхэд хоёр ой гарантай. Хамтдаа амьдраад хоёр жил гаруй л болж байна. Бид гурван жил гаруй үерхэж байгаад гэрлэсэн. Үүнээс өөр дэлгэрэнгүй тайлбар хэрэггүй байх. Сэтгэлд таарах залуу олдохгүйдээ биш ажил ихтэй байсан болохоор нэлээн хожуу гэрлэсэн. Энэ бол миний л амьдрал. Бусад хүмүүс яаж амьдардаг вэ, бид ч тэгж л амьдардаг. Харин мэргэжлийн онцлог бол бий. Хэрвээ та энэ мэргэжил, ажлыг хийж чадаж байвал олны танил болно. Олны танил байхад их үүрэг хариуцлага оногддог. Ухаантай л байх хэрэгтэй. Би чинь гэрийн ажилд бараг оролцож амждаггүй. Манай ээж л бүх юмыг зохицуулдаг даа. Харин танай сониноор дамжуулан “Уучлаарай ээжээ” гэж хэлье. Ээж маань “Насаараа би урлагийн хүнтэй хамт байлаа. Урлагийнхан ямар байдгийг мэднэ” гэдэг юм.

 

– Урлагийн хүн урлагийн хүнтэйгээ л суух нь тохиромжтой гэх яриа байдаг?

– Урлагийн бид чинь гэр орны бараа тэр бүр харахгүй болохоор бие биенээ ойлгох талаас нь ингэж ярьдаг байж болно. Гэтэл эсрэгээрээ ч байж болно шүү дээ. Урлагийн бус ханьтай жүжигчид олон л байна.

-Аав, ээжтэйгээ өнгөрөөсөн хамгийн сайхан дурсамжаасаа хуваалцахгүй юу?

-Хүүхэд ахуй насанд зовох зүйлгүй хоол олдсон үедээ идээд л, гадаа тоглох үедээ тоглоод л ээж аавдаа эрхлэх үедээ эрхлээд л явж байдаг байлаа. Бага насаа бид ээж аавтайгаа жаргалтай өнгөрөөсөн. Аав ээж хоёр маань завтай үе бүрээ бидэндээ зарцуулдаг байлаа. Хүүхдийн баяр болохоор л биднийг дагуулан парк явна. Тэгээд нэг нэг улаан ус бариулаад л чихэр атгуулчихна. Тэр үед гоё нандин чихэр жимс одооных шиг элбэг биш ховор байлаа. Жаахан байхад алим элбэгшээд жүржний үнэр гарангуут л шинэ жил болох гэж байгаа юм байна гэж бодно. Цаасанд ороочихсон 60 мөнгөний зайрмаг авахуулж иднэ. Одоо чанар нь муудсан юм уу эсвэл тэр хүүхэд насны мэдрэмж тэгтлээ хоногшсон уу тэр үеийн зайрмаг улаан усны амт одооныхоос шал өөр байдаг.

-Аавыгаа ард түмний хайртай жүжигчин гэдгийг хэдий үеэс мэдэрсэн бэ?

-Багаасаа. Аавынхаа тоглосон жүжиг киног нь алгасалгүй үзнэ хаашаа л явна дагаад л. Тэр үед аавд минь хэлэх хүмүүсийн баяр талархлын үгийг сонсох нь гайхалтай санагддаг байлаа. Нэг удаа аавтайгаа явж байтал аав санаандгүй шүлсээ хаячихав. Тэр үед нь би аав аа, аав аа та битгий шүлсээ хая аа. Таныг хүмүүс харж байгаа шүү дээ гэж хэлэхэд харин тиймээ аавынх нь хоолойд юм тээглээд аргагүй эрхэнд шүлсээ хаячихлаа. Аав нь дахин шүлсээ хаяхгүй ээ гэж хэлж билээ. Тэгээд бодоод үзэхэд би багаасаа л аавыгаа мундаг хүн гэдгийг мэдэрчихсэн шиг байгаа юм. Бас энд тэнд явж байхад л энэ чинь Жамсранжав гуайн хүүхэд шүү дээ гээд л хүндэтгэх тохиолдол их гардаг байлаа.

 

-Таны аавын талаар хэнээр ч хэлүүлэлтгүй бүгд мэднэ. Харин эхийн тань талаар тэр бүр мэдэхгүй байж магад. Ээжийнхээ талаар яривал?

-Манай ээж театрт маш олон жил ажилласан Уранчимэг гэх хүн бий. Саяхан 70 насныхаа ойг тэмдэглэсэн. Бидний шүтээн бурхан шүү дээ. Би сайн сайхан зовлон жаргал бүхнээ л ээжтэйгээ л хуваалцана. Гэрт ээж байхгүй бол хоосроод л их эвгүй болчихдог юм. Мөн миний уран бүтээлийн шүүмжлэгч зөвлөгч болно. Зөөлөн зөөлөн ярьсан зөөлөн зөөлөн гишгэлсэн таван сайхан үрийн эх юм даа. Мөн манай аавыг залуугаасаа хүнд өвчин тусч өвдөхөд өдий зэрэгтээ асарч авч явсан хүн бол манай ээж шүү дээ. Ээж маань аавын төлөө бүхий л зүйлээ зориулж тэр хүнийг хөл дээр нь босгосон доо.

-Хүн нэг л амьдарна. Ийнхүү амьдрахдаа хүн жаргалынхаа төлөө л урагшаа алхана. Магадгүй сэтгэл хангалуун байхын төлөө хийсэн үйлдэл нь бусдын жаргалаас хумслахад хүргэдэг байж болох юм. Танаас асуухад жаахан эвгүй байна л даа.

-Чи манай аавыг жүжигчин Б.Нармандахтай суусан талаар л асуух гээд байна уу. Хүмүүс асуудаг л даа. Миний хувьд нэгэнтээ л хүний амьдрал хойно буруутгаад байх зүйл байхгүй гэж боддог.

 

– Гэхдээ л мэдээж танд эмэгтэй хүнийхээ хувьд эхийгээ өмөөрөх өрөвдөх сэтгэл төрсөн л байх…

-Өрөвдөх сэтгэл төрөлгүй яахав дээ. Миний ээж л юм чинь. Гэхдээ амьдрал дээр эсэргүүцээд эсэргүүцээд бүхнийг эргүүлж чадахгүй зүйл гэж бас байна шүү дээ. Тэр үйл явдалд х орсоод байх ч юу байхав. Амьдрал гэдэг уужуу. Амьдралыг аль зөв талаас нь харахыг хичээх хэрэгтэй.

-Ээжийн тань хувьд сэтгэлийг нь засах хань маш их хэрэгтэй л байсан байх. Та хажууд нь дэмжлэг болж чадсан уу?

-Тэгэлгүй яахав. Аль болох ганцааранг нь байлгахгүйг хичээн хамт байхыг эрмэлзсэн. Ёстой л нөхрийнх нь оронд нөхөр болж найзынх нь оронд найз болсоор өдийг хүрсэн дээ.

-Олон жил хань ижил явсан улс бие биенээ ихэд санагалздаг шүү дээ. Илт мэдэгдэхгүй ч үе үехэн дурсаж ярьдаг ч юм уу. Ээж тань аавын чинь тухай хааяа ч гэсэн ярьдаг уу?

-Гуч дөчөөд жил ханилж ижил дасал болсон хүмүүс юм чинь ярихгүй байхын аргагүй шүү дээ. Гэхдээ манай ээж чинь их хатуужилтай хүн. Бидний сэтгэлийг зов оо чихно гээд тэр бүр сэтгэлээ уудлаад байдаггүй байх л даа. Ээжийн ярьснаар аав, ээж хоёр сургуульд байхдаа танилцсан гэсэн. Манай ээж тэр үед улаан ороолт малгай өмсдөг байж л дээ. Тэгсэн аав ээжтэй ижилсэх гээд улаан ороолт малгай бас аваад өмсчихөж. Ээж тухайн үедээ уур нь хүрээд ямар сонин залуу вэ хүнийг дагаад байдаг гээд малгайгаа сольсон гэсэн. Гэтэл аав дагаад л малгай ороолтоо сольчихсон юм билээ. Ингэж л анх тэр хоёр танилцаж байсан гэж ээж дурсдаг юм. /инээв/

 

-Их л уйгагүй гүйж дээ…

-Тийм ээ. Манай ээж, аав хоёр хоёулаа Ховдын хүмүүс. Ээж тухайн үед их баян айлын охин байсан гэсэн. Тэдний хамар хашаанд манай аавынх байж л дээ. Тэгсэн хэрнээ урлагийн сургуульд ороод л бие биенээ мэдэж танилцсан байгаа юм. Хүний хувь тавилан гэж их сонин шүү. Аав ээжид зориулан их шүлэг бичиж, тэрийгээ уншиж өгдөг байсан юм билээ. Бас дуу дуулна. Авч суух гэж нэлээн л хөөцөлдөж байсан талаараа ээж ярьдаг юм, хөөрхий.

-Саяхан би жүжигчин Б.Нармандахын ярилцлагыг уншсан. Тэрбээр Л.Жамсранжав гуайг их хүнлэг, сайхан хүн байсан талаар дурссан байсан. Жишээ нь л гэхэд хамгийн бага хүүгээ 16 нас хүргэж байж гэрээсээ явсан гэсэн…

-Тийм ээ. Аавыгаа му улаад байх нь ч хаашаа юм. Манай аав их зөв, хүнлэг хүн байсан. Эмэгтэй хүн аав шигээ л хүнтэй суух юмсан гэж боддог гэсэн. Түүнтэй адилтган хамгийн их хүндэлж хайрлаж явдаг эр хүн гэвэл миний эцэг юм. Их сайн хүн шүү дээ, миний аав.

-Жаахан хувийн асуудалд чинь хөндлөнгөөс ороод байж магадгүй. Гэхдээ уучлаарай хариулахгүй ч байсан болно. Аавыгаа жүжигчин Б.Нармандахтай суухад түүнтэй харьцах харьцаанд чинь ямар нэг өөрчлөлт гарсан болов уу?

Би тэр үед чинь Б.Нармандахыг мэддэггүй байсан юм чинь. Бүр дараа нь л танилцаж байсан.

 

-Тэгвэл дараа нь танил болсон хойноо…?

-Мэдлээ гээд яахав дээ. Хамтын уран бүтээл хийгээд л явж байна. Хүн угаасаа л бусдын өөтэй талыг илүү харж сонждог шүү дээ. Хэвлэл мэдээллээр энэ талаар бичиж хүмүүс ч их сонирхон асуудаг. Гэтэл энэ бол хувь хүний л амьдралд болдог зүйл. Бусад хүмүүст огт хамаагүй. Тиймээс энэ талаар бид яриад байх тийм ч их дуртай биш.

-За тэгвэл одоо арай өөр зүйлийн тухай ярья. Та театрт анх үйлчилгээний ажилтнаар орж байсан гэж сонссон. Яг юу хийдэг байсан бэ?

-Анх жүжигчин болно гэж яг таг шийдээд театрт очсон юм. Тэгсэн орон тоо байхгүй. Яах вэ, үнэхээр ажиллах гээд байгаа бол үйлчилгээний ажил байна гэсэн л дээ. Би ч “Хамаагүй хамаагүй, театрт л орж байвал юу ч хамаагүй хийнэ” гээд орж байлаа. Тэгээд ямар ч байсан үйлчилгээний ажилд орсон. Гэхдээ арай ч шал угаахгүй. Билет тасалж, үзэгчдийг суудалд нь суулгадаг ажил хийж байсан. Тэр үед театрт дор хаяж гурван жил ажиллаж байж сургуульд нь ордог байсан юм. Дараа нь сургуульд орсон. Театрын урлаг үүднээсээ эхэлдэг гэж ярьдаг. Үүний дагуу л миний уран бүтээлийн амьдрал эхэлсэн.

-Таны бүтээсэн өрлөг эхийн дүр дэндүү эрч хүчтэй, цоглог, уламжлалт төсөөллөөс огт өөр санагдсан?

-Энэ жүжиг манай театрт хоёр дахь удаагаа тавигдаж байгаа. Өмнө нь Ч.Найдандорж найруулагчийн тавьсан “Ромео Жульетта”-д өрлөг эхийн дүрд Ардын жүжигчин С.Сарантуяа тоглож байсан. Энэ дүрийг авна гэж бодоогүй. Настай, мяраалагдуу, будлиу дүр төсөөлөгддөг. Энэ жүжигт дандаа залуучуудыг авна гэж ярьж байсан л даа. Дүр хуваарилсан чинь надад өрлөг эхийн дүр таарсан юм. Сонгодог жүжгийн энэ сайхан дүрд итгэл өгч байгаад баярласан, дараа нь айсан л даа. Хүн болгоны мэддэг жүжиг, кино нь хүртэл гарсан шүү дээ. Яаж гаргах вэ гээд бодсон чинь дотор сонин болоод явчихсан. Зохиолыг нь уншаад, өөр хэлбэрээр яаж гаргах вэ гэж нэлээд бодлоо. Хувцасныхаа эскизийг харсан чинь маш өөр, орчин үеийн загварлаг, ганган, дэгжин эмэгтэйн хувцас зурчихсан байна. Бодоод байсан чинь энэ сайхан Жульеттаг өсгөж байгаа хүн бол өөрөө маш сайхан хүн. Харагдах талаасаа ч сайхан, боловсролтой мэдлэгтэй хүнийг энэ дээд зиндааны гэр бүл шалгаж авсан байх гэж бодогдлоо. Ажиллаж эхлэхэд үг, хувцас, үйлдэл зөрөөд эхэллээ. Яаж харуулах вэ гээд найруулагчтайгаа яриад, гэгээлэг, цайлган сэтгэлтэй эмэгтэйн дүрийг шингээж өгвөл зүгээр юм гэж бодож ажилласан. Охины хүмүүжилд өрлөг эхийн нөлөө ажиглагдаж байгаа юм. Ийм дүрийг босгож ирэх гэж хичээсэн дээ.

 

-Та яаж ингэж түлхүүрдчихсэн юм шиг байнга хурдтай хөдөлж, ярьж чадсан бэ, угаасаа ийм эрч хүчтэй хүн үү?

-Үнэхээр их эрч хүч гаргадаг. Энэ жүжигт тоглоход миний цамц нойтон болчихдог юм. Ялангуяа эхний зургаан үзэгдэл хүртэл хөлс урсаж байдаг. Үнэхээр хүч гарсан дүр. Үзсэн хүмүүс ч бас “Ямар аймаар хурдтай юм бэ, залуучуудаас ялгагдах юм алга” гэдэг.

-Танд цайвар үс зохиж байна лээ. Бодит амьдрал дээр та үсээ цайруулах, шарлуулах гэх мэтээр зоригтой өөрчлөлт хийж үзсэн үү?

– Ер нь үзээгүй. Сор тавиулж үзсэн. Бидэнд үсээ будаж болохгүй, цайруулж болохгүй гэх мэтээр шаардлага тавьдаг. Одоогийн үстэйгээ гучаад жил театрт ажиллаж байна. Өөрийгөө нэг өөрчлөх юмсан гэж бодогдох үе бий. Гэвч жүжигт үс залгах, боох шаардлага гарна. Дээхнэ үед үс тайрсан гэдэг шалтгаанаар дагалдан болж байсан хүн ч бий. Хагас цэр.гийн зохион байгуулалттай мэргэжил.

-Урьд тавин настай хүн эмээ өвөө гэж харагддаг байсан бол одоо энэ насныхан хөгшин гэж тооцогдохгүй. Та энэ нас, ирж байгаа он цагийг яаж мэдэрч байгаа вэ?

-Хүний нас уртсаад, ритм ч хурдтай болсон. Бүхнийг амжуулахгүй бол болдоггүй цаг үе. Хүний туулдаг амьдралыг туулж, насыг насалж өнгөрүүлнэ. Тухайн цаг үедээ зохицож амьдрах хэрэгтэй.

-Та ч бас орчин үеийн ээж?

-Бидний үед тийм байсан гээд орчин үеийн хүүхдэд шаардлага тавих онцгүй санагддаг. Бүх л юм өөрчлөгдөж байна шүү дээ.

 

-Та багадаа жүжигчин аавыгаа хүлээж, дэлгэцээр гарахад нь харж байжээ. Одоо харин таны хүүхэд жүжигчин ээжийгээ хүлээж байгаа. Нэг талаар ижил юм шиг мөртлөө огт өөр хүлээлт байх. Та түүнийг анзаарсан уу?

-Багадаа ээж аав хоёр гэртээ яагаад байдаггүй юм бэ гэж боддог байсан л даа. Манай хүүхэд бас “Та ядаргаатай ажилтай юм аа. Та гэр бүлтэй гэдгээ мэддэг үү” гэдэг. Бид бол ээж ааваасаа тэгж асууж байгаагүй. Ажилтай байгаа, ингэж явах ёстой хүн л гэж боддог байж.

-Та багадаа ангийн дарга, нийгмийн идэвхтэй хүүхэд байсан гэсэн. Одоо олон нийтийн ажилд оролцдог уу?

-Үйлдвэрчний хорооны гишүүн. Уг нь ямар нэг олон нийтийн ажилд оролцохыг боддог ч даанч цаг зав гардаггүй. Гэхдээ “Эх орныхоо үйлдвэрийг дэмжээд рекламанд тоглоод өгөөч” гэх мэт хүсэлтийг хүлээж авдаг. Чадах чинээгээрээ дэмждэг.

-Таныг шүлэг бичдэг байсан гэсэн. Хүн бүр залуудаа толгой холбодог гэдэг. Эсвэл та одоо ч бичдэг үү?

-Ичмээр дамшиг даа гэдэг шиг. Гуравдугаар анги хүртлээ бичиж байсан. Хөгжүүлбэл болох байсан байх. Яруу найрагт их дуртай. Гуравдугаар ангид байхдаа таван минутын шүлгийн уралдаанд оролцоод түрүүлж байсан удаатай.

-Зарим хашир хүн өдрийн тэмдэглэл хөтөлж байгаад хожим дурсамжийн ном болгочихдог юм билээ. Та энэ талаар боддог уу?

-Бодол байдаг. Гэхдээ бичдэггүй. Залхуу юм шиг байгаа юм. Аав маань биднийг багад “Оросын алдартай жүжигчид хөгширсөн хойноо ном бичиж гаргадаг юм байна. Би ном бичнэ” гэж байсан. Тэмдэглэлийн дэвтэр нээгээд өдөр тутмын тоглолтынхоо явцуудыг бичдэг байв. Дараа нь өнгөрөхөөсөө жилийн өмнө ном гаргасан юм. Түүнээс жишээ аваад боддог юм. Эргээд харахад дүрдээ гаргаж байгаа ажиллагааг өөрөө л мэдэхээс биш хүн мэдэхгүй. Нээрэн бичих хэрэгтэй шүү гэж боддог.

 

-Ном уншиж суух цаг гаргах хэцүү л дээ. Гэхдээ та хамгийн сүүлд ямар ном уншсан бэ?

-Би яг одоо “Болор судар”-нэг, хоёр гээд шүлгийн ном уншиж байгаа. Түрүүхэн Ц.Хулангийн “Ганцхан ээждээ унших шүлэг”-ийг дахин харж байлаа. Урьд нь уншсан ч ахиад харахад өөр мэдрэмж төрж байна.

-Та уран унших чиглэлээр ажиллаж байгаа юм уу?

-Уран унших тухай боддог. Монгол Улсын гавьяат жүжигчин Г.Равдан багш маань “Чи уран уншлагаар яв” гэдэг. Урилга ирдэг. Амжихгүй л яваад байгаа юм. Г.Равдан багш маань гайхалтай сайхан уншина. CD-г нь сонсдог. Хэллэг нь их өөр. Кино драмын ангид орохоос өмнө шүлэг унших гэхээр аав “Загварт орчихно” гээд уншуулдаггүй байсан.

-Таны хошин шогийн дүр ч бас өвөрмөц шүү. Хошин шог гэхээр зүгээр нэг марзганал биш сонгодог байж болно гэдгийг харуулсан үе байжээ. Сэтгэлд хоногшиж үлдсэн нэг хэсэг бий. “Бирд” гээд жүжигт та нэг хөгшин харамч баяныг “хошгируулдаг” эмэгтэйн дүрд тоглодог доо. “Эр хүн гэдэг чинь ийм л байдаг даа” гээд бөгсөөрөө “нудардаг” хэсгийг янзтай гаргасан?

-Биднийг дөнгөж төгссөний дараахан “Сонгодог инээд” гэж уралдаан зарлагдсан юм. Анги даасан Л.Лхасүрэн багш маань сонгодог инээдмийн жүжгүүдийг тавьдаг, биднийг ажиллуулдаг байлаа. “Бирд” жүжгийг дипломын ажил болгож байсан. Д.Бямбацогт бид хоёр тусдаа бэлтгэж байж тэр жүжигт байдаггүй юмнуудыг ч хийсэн л дээ. Бараг анхны маань инээдмийн дүр.

-“Эзэнгүй айл” гээд Монголын анхны олон ангит телевизийн кинонд тоглож байсан. Одоо энэ киног хүүхдүүд үзэхдээ “Шилжилтийн үе гэж ийм байжээ” гэж гайхах байх даа?

-Үнэхээр өөр нийгэм. Соёлын гавьяат зүтгэлтэн Ч.Гомбо гуай гайхалтай сайхан зохиол бичиж, Соёлын гавьяат зүтгэлтэн найруулагч О.Соёлт найруулсан. Сайн жүжигчид авсан. Зах зээлд дөнгөж ороод, барьцгүй гүн ёроол руу орсон үе байсан. Яг тэр үеийг үзүүлсэн кино. Одоо бол цаг өөр болжээ.

 

-Савхиар гангардаг үе байж?

-Саяхан энэ кино зурагтаар гарахад инээд хүрээд байсан. Ийм хувцас өмсдөг байжээ гэж бодсон. Гал тогоондоо ээж аав нь амьдардаг шүү дээ. Одооны хүүхдүүд үзээд “Яагаад гал тогоондоо амьдарч байгаа юм бол” гээд гайхдаг. Тэр үед хүүхдүүдтэйгээ нэг өрөөнд хамт амьдрах ердийн үзэгдэл байжээ. Хүмүүс захиалж байгаа гэнэ лээ. “Эзэнгүй айл”-ын үргэлжлэл бичигдэж байгаа гэсэн.

-Та тайзан дээр адтай, шидтэй харагдаад байдаг. Амьдрал дээр болохоор их л төлөв даруухан харагддаг. Таны бүтээсэн дүрүүдийг хараад “Энэ хүнээс бас ийм авир гарах л юм байна” гэж заримдаа санагддаг?

-Би нэг их адтай биш шүү дээ. Миний тоглосон зарим дүр хөдөлгөөнтэй, хурц харагдаад байдаг. Мэдэхгүй ээ, тийм зан характер надад байдаг юм байлгүй. Бид янз бүрийн дүрд тоглодог. Дүрийн судалгаа хийдэг. Янз янзын характеруудыг өөртөө суулгадаг. Задгай характерыг өөртөө бэлтгэж суулгасан л даа. Надад задгай байдал дутмаг санагддаг. Ийм дүр ирвэл тоглох хэрэгтэй гэж боддог.

-Та “Ану хатан” киноны Юм Агас хатны шивэгчин хөгшин эмгэний дүрд та аймаар хувирчээ?

-Юм Агас хатуу чанга хүн. Энэ хүний хажууд байгаа хүн ямар байх вэ гэж их бодсон л доо. Маш их зовлон бэрхшээл үзсэн хүн байх гээд нүүрэндээ сорви хийлгэсэн. Найруулагч маань “Бөө удган гэхэд биш, лам гэхэд биш яаж хэлэхээ мэдэхгүй байна, ийм дүр байгаа” гэсэн. Тодорхойлж хэлэхэд хэцүү ийм дүр гадна талаасаа ч содон байвал зүгээр гээд нүүрээ хөх өнгөөр будуулсан.

-Хөгшин болж хувирахад юу бодогдох вэ. Би энэ насан дээр ирэхэд юунд харамсах бол гэх мэтийн бодол төрөх үү?

-Төрнө. Алхаа гишгээ харцнаасаа эхлээд өөрчлөгдөж эхэлдэг. Өөрийн эрхгүй бие хумигдаад, юманд даацтай хандана. Сэтгэхүй ч өөрчлөгдөнө. Гурав дахь удаагаа “Өртөө” гэдэг кинонд хөгшин дүрд тоглосон. Хувь тавилангийн дүр л дээ. “Харагдах талаасаа нэг л өөр баймаар байна” гэж найруулагч маань хэлсэн. Нүүрэнд өөрчлөлт хийсэн юм. Цавуу шиг юм нүүрэнд түрхсэн. Энэ дүрд тоглох гэж нүүрэнд маань нэлээд үрчлээ суусан. Эвгүй юм билээ. Дараа нь салгах гэж бөөн юм болсон. Энэ муу нүүрийг чинь цавуудаад, базчихсан. Хүүхнүүд нүүрээ үрчийлгэхгүй гээд арьсаа татдаг байтал базчихаж байгаа юм чинь. Урлагийн төлөө золи0с гардаг гэж бид ярьдаг. “За дүүрч ээ, энэ зургийг л богино хугацаанд аваарай” гэсэн.

 

-Ромео Жульетта гэснээс та өмнө нь энэ жүжигт Жульеттагийн найз охины дүрд тоглож байсан гэсэн. Жульеттад тоглох сон гэж бодогдож байв уу?

-Тэгж бодогдоогүй. Оюутан байхдаа Жульеттад тоглож байсан. Нас насандаа энэ мундаг зохиолыг “мөлжсөн” гэж боддог. Залуу насандаа Жульеттад тоглосон. Одоо бол өрлөг эхэд тоглож байна.

-Хүмүүс бясалгал хийх тухай ярьдаг. Бодит амьдралаас өөрийгөө чөлөөлөөд, огт өөр дүрд хувирдаг болохоор жүжигчин хүн бясалгал хийсэнтэй адил болдог байх гэж бодлоо?

-Ямар нэг дүр авахад тархи ажиллаад эхэлдэг болохоор амарч чадахгүй л дээ. Гэртээ очоод байхдаа ч дүрээ, үгээ бодож байдаг. Цаад санаа нь юу байсан юм бол гээд бодно. Бясалгалд явах сан гэж боддог л доо. Заримдаа манайх хичээл, сургалт явуулдаг юм. Бясалгалын багш авчирч бясалгал хийдэг. Манай ээжийн дүү нар бас бясалгал хийдэг. Манайд ирээд “Дариа минь, чи ажил ихтэй хүн, бясалгал хий” гэдэг. Хэдэн минут бясалгал хийхээр амралт болчихдог юм. Уянгын намуухан дуунуудыг сонсохоор бас бясалгал болчихдог.

 

-Таны бүтээсэн өрлөг эхийн дүр дэндүү эрч хүчтэй, цоглог, уламжлалт төсөөллөөс огт өөр санагдсан?

-Энэ жүжиг манай театрт хоёр дахь удаагаа тавигдаж байгаа. Өмнө нь Ч.Найдандорж найруулагчийн тавьсан “Ромео Жульетта”-д өрлөг эхийн дүрд Ардын жүжигчин С.Сарантуяа тоглож байсан. Энэ дүрийг авна гэж бодоогүй. Настай, мяраалагдуу, будлиу дүр төсөөлөгддөг. Энэ жүжигт дандаа залуучуудыг авна гэж ярьж байсан л даа. Дүр хуваарилсан чинь надад өрлөг эхийн дүр таарсан юм. Сонгодог жүжгийн энэ сайхан дүрд итгэл өгч байгаад баярласан, дараа нь айсан л даа. Хүн болгоны мэддэг жүжиг, кино нь хүртэл гарсан шүү дээ. Яаж гаргах вэ гээд бодсон чинь дотор сонин болоод явчихсан. Зохиолыг нь уншаад, өөр хэлбэрээр яаж гаргах вэ гэж нэлээд бодлоо. Хувцасныхаа эскизийг харсан чинь маш өөр, орчин үеийн загварлаг, ганган, дэгжин эмэгтэйн хувцас зурчихсан байна. Бодоод байсан чинь энэ сайхан Жульеттаг өсгөж байгаа хүн бол өөрөө маш сайхан хүн. Харагдах талаасаа ч сайхан, боловсролтой мэдлэгтэй хүнийг энэ дээд зиндааны гэр бүл шалгаж авсан байх гэж бодогдлоо. Ажиллаж эхлэхэд үг, хувцас, үйлдэл зөрөөд эхэллээ. Яаж харуулах вэ гээд найруулагчтайгаа яриад, гэгээлэг, цайлган сэтгэлтэй эмэгтэйн дүрийг шингээж өгвөл зүгээр юм гэж бодож ажилласан. Охины хүмүүжилд өрлөг эхийн нөлөө ажиглагдаж байгаа юм. Ийм дүрийг босгож ирэх гэж хичээсэн дээ.

-Та яаж ингэж түлхүүрдчихсэн юм шиг байнга хурдтай хөдөлж, ярьж чадсан бэ, угаасаа ийм эрч хүчтэй хүн үү?

-Үнэхээр их эрч хүч гаргадаг. Энэ жүжигт тоглоход миний цамц нойтон болчихдог юм. Ялангуяа эхний зургаан үзэгдэл хүртэл хөлс урсаж байдаг. Үнэхээр хүч гарсан дүр. Үзсэн хүмүүс ч бас “Ямар аймаар хурдтай юм бэ, залуучуудаас ялгагдах юм алга” гэдэг.